راهکارهایی برای علاقه مند کردن فرزندانتان به مطالعه و درس خواندن

دکتر معصومه خسروی 31 شهریور 1395

یکی از سوالات همیشگی والدین این است که چرا بعضی از بچه ها به طور خودکار به درس و مطالعه علاقه نشان می دهند ولی برخی دیگر نه؛ همچنین می خواهند بدانند چگونه می توانند بچه هایی را که به درس و مطالعه علاقه نشان نمی دهند را کمک کنند تا بیشتر مطالعه کنند. در اینجا، چند راه کار مفید و کاربردی را مطرح می کنیم :

• مطالعه را برایش جذاب کنید و آن را عملی شیرین و دلچسب معرفی کنید نه تکلیفی که می بایست به زور و اجبار انجام شود. بیاد داشته باشید علاقه مند کردن کودک به درس خواندن و مطالعه بسیار مهمتر از خواندن زیاد با اجبار و عدم رضایت می باشد.
• میزان زمان مطالعه وی را بتدریج زیاد کنید و در این زمینه توانایی و سن او را مد نظر قرار دهید.
• هیچوقت وی را بخصوص برای مطالعه کتاب های متفرقه مجبور نکنید. نشاندن کودک چند ساعت در اتاقی دربسته و فریاد زدن بر سر او برای مطالعه، نتیجه ای عکس خواهد داد.
• اهمیت مطالعه و تحصیل را با ارائه مثال های واقعی روشن کنید. مثلا می توانید از افراد تحصیل کرده ای که او آنها را دوست دارد و از آنها الگو برداری می کند همچون ستارگان سینما یا ورزشی… برایش مثال بزنید که چگونه با تحصیل به این مدارج و موفقیت ها دست پیدا کرده اند.
• در بحث های خانوادگی یا باورهای فردی خودتان دقت کنید که تعاریف شما از موفقیت اطرافیان، بیشتر تلاش و یادگیری دیگران باشد تا ثروت؛ چرا که بچه ها صحبت های شما را می شنوند و تحت تاثیر قرار می گیرند.
• به کودکان آموزش بدهید که تکالیف و مطالعات آموزشی را در اولویت کارهای خود قرار دهند و سپس به کارهای دیگر بپردازند به این شکل برای مطالعه ارزش و اهمیت خاصی قائل خواهند شد. البته چنانچه خودتان نیز این گونه عمل کنید آموزش های شما موثرتر خواهد شد، به همین دلیل مطالعه روزمره شما هم باید در اولویت زندگی شما قرار بگیرد.
• برای تشویق او می توانید – چنانچه امکانش باشد- نوع منابع مطالعه را به انتخاب خود او بگذارید.
• به او فرصتی برای بحث و گفتگو در مورد چرایی مطالعه بدهید تا بتواند تفکر و باورهایش را در این زمینه غنی کند و با رضایت درونی این کار را انجام دهد.
• از کودک خود بخواهید در یادگیری و مطالعه به دوستان و همکلاسی های خود کمک کند؛ این عمل اعتماد به نفس آنان را نیز افزایش می دهد.
• گروه های مطالعه کوچکی با دوستانش تشکیل دهید و اجازه دهید هدایت این گروه ها را به عهده بگیرد. این گروه ها می توانند به شکل خانوادگی نیز باشند و همه اعضای خانواده شرکت کنند و به داستان خواندن کودک گوش دهند و یا به شکل جمعی با هم مطالعه کنند.
• بین مطالعه، زمان استراحت قرار دهید و هر گاه کودک خسته شد او را مجبور به ادامه مطالعه نکنید ولی می توانید شیوه و یا منبع مطالعه را تغییر دهید و نتیجه اش را بررسی کنید.
• به علایق بچه ها توجه کنید و متناسب با علایق آنها مطالب خواندنی تهیه کنید.
• نگرانی های خود را نسبت به آینده تحصیلی وی به خود، دیگران و یا وی منتقل نکنید، درعوض، از پیشرفت ها و توانمندی ها و موفقیت هایش بیشتر بگویید.
• بعضی از دروسی که چندان برای کودک جذاب نیستند را با مطالب جذابت تر مرتبط با همان موضوع ارائه کنید.
• چنانچه کودکتان به موضوعی خاص علاقه نشان داد، در کلاس های آموزشی مرتبط با آن موضوع، وی را ثبت نام کنید.
• تفکر و یادگیری بچه ها را بیشتر مورد توجه قرار بدهید نه صرفا خواندن را.
• به یاد داشته باشید هر چه یادگیری را برایش بیشتر جذاب کنید، او بیشتر علاقه مند خواهد شد که مطالعه کند.
• وقتی در مورد موارد مربوط به مدرسه، مطالعه و یادگیری هایش با شما صحبت می کند، با علاقه به وی گوش دهید.
• علاقه مند شدن به مطالعه، با عزت نفس و اعتماد به نفس کودکان نیز مرتبط است، لذا سعی کنید همواره پیشرفت ها و توانمندی هایش را مطرح کنید تا حس کند در حال پیشرفت است.

* دکترمعصومه خسروی دارای دکترای تخصصی در روانشناسی تربیتی، استادیار دانشگاه، با ۱۵ سال سابقه تدریس، تحقیق، تالیف و مشاوره در زمینه‌‌‌‌‏های تربیتی و آموزشی